Бұл зерттеу Даун синдромы және балалардың церебралды сал ауруы секілді диагнозбен дүниеге келген балаларды мемлекеттік арнайы мекемелерге тапсыру жөніндегі ата-аналардың шешіміне дәрігерлер мен медицина қызметкерлерінің ықпалы қаншалық екенін зерттеу мақсатымен жүргізілді. Зерттеу барысында алдымен деректер жиналды, Даун синдромы және церебралды сал ауруымен туылған балалардың аналарының әңгімесі, дәрігерлер мен медицина мекемелерінің және арнайы интернаттардың өкілдерінің пікірі, мемлекеттік органдар мен үкіметтік емес сектор өкілдерінің ой-пікірі жинақталды. Сонымен бірге, осы уақытқа дейінгі зерттеу материалдары назарға алынып, мемлекеттік органдардың баяндамасы мен статистика зерттелді.

Студенттік жастар адам құқықтарын реттейтін құжаттарда бөлек категория ретінде бөлінбеген. Ал өз кезегінде аталмыш топ оқу мекемелеріндегі әкімшіліктің шешіміне тәуелді болғандықтан ең аз қорғалған болып келеді. Осы ретте, назарларыңызға Сорос-Қазақстан қоры “Адам құқықтары” бағдарламасының “Құқық қорғаушылардың жаңа буыны” жобасының түлегі Анар Мажиттің “Астана қ. ЖОО мекемелеріндегі студенттік жастардың наным еркіндігі мен оларды еркін білдіру құқығы” жұмысын ұсынамыз.

Аталмыш жұмыстың мақсаты – қандай да бір кемсітушілік жоқ тұста мемлекеттің зағип жандардың ұстаздык ету құқығын қаншалықты деңгейде қамтамасыз етіп отырғанын қарастыру. Жұмыс Сорос-Қазақстан қоры “Адам құқықтары” бағдарламасының “Құқық қорғаушылардың жаңа буыны” жобасының түлегі Лукерья Лоншаковамен дайындалды.

Қазақстан Республикасының Конституциясы әрбір азаматтың қолайлы ортаға ғана құқығын емес, оның жағдайы туралы экологиялық ақпаратқа қолжеткізу құқығын қарастырады. Бізге завод-фабрикалардың қоршаған ортаға зардабын тигізетін қалдықтарының қауіп деңгейін бақылауға болатын сенімді  ақпарат көзі қажет. Сондай-ақ қоршаған ортаның ластану деңгейі мен оның адам денсаулығына әсері туралы ақпарат қажет.

Бүгінгі таңда дүниежүзінде денсаулығында менталды өзгешіліктері бар адамдардың өмір сапасын жақсарту, әлеуметтік оңалту және интеграция мәселелері   өзекті болып табылады. Бұл мәселелер ДДСҰ-ның жыл сайынғы есептерінде айтылып және осы тақырыпқа арнайы мамандардың назарын аударып келеді. Әрине, менталды проблемалар Қазақстанды айналып өтпеді.  Зерттеу «менталды  проблемалары бар адамдарды реабилитациялау және оңалту құқығы» тақырыбында жүргізілді. Бірқатар зерттеулердің қорытындысы бойынша Қазақстан Республикасында оңалту туралы деректер жеткіліксіз екені расталды.